Ο θυρεοειδής είναι ένας από τους σημαντικότερους ενδοκρινείς αδένες. Βρίσκεται μπροστά από την τραχεία, κάτω από το ‘’μήλο του Αδάμ’’ και το σχήμα του παρομοιάζεται με αυτό της πεταλούδας. Αποτελείται από δύο λοβούς οι οποίοι ενώνονται μια λεπτή γέφυρα ιστού που ονομάζεται ισθμός.
Η βασική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι η παραγωγή, αποθήκευση και απελευθέρωση θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα. Αυτές οι ορμόνες είναι:
- Η θυροξίνη (Τ4)
- Η τριωδοθυρονίνη (Τ3)
- Η καλσιτονίνη (CT)
Αυτές οι ορμόνες είναι ουσιώδεις για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού και επηρεάζουν σχεδόν κάθε ιστό στο σώμα. Πιο συγκεκριμένα:
- Ρυθμίζουν τον μεταβολισμό.
- Επηρεάζουν την ανάπτυξη του εμβρύου κατά την διάρκεια της κύησης.
- Βοηθούν στη ρύθμιση σωματικών λειτουργιών, όπως η θερμοκρασία, η αναπαραγωγική λειτουργία κτλ.
- Παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των λιπιδίων και της γλυκόζης στο αίμα, καθώς και στην ομαλή λειτουργία των καρδιαγγειακών, μυϊκών και νευρικών συστημάτων.
Η λειτουργία του θυρεοειδούς ελέγχεται από την υπόφυση μέσω της ορμόνης TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη), η οποία σηματοδοτεί την παραγωγή περισσότερων ή λιγότερων ορμονών ανάλογα με τις ανάγκες του σώματος.
Διαταραχές θυρεοειδούς αδένα
Υπερθυρεοειδισμός και υποθυρεοειδισμόςΣτον υπερθυρεοειδισμό, ο θυρεοειδής αδένας παράγει περισσότερες ορμόνες από ό,τι χρειάζεται το σώμα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικές αιτίες, όπως η νόσος Graves, το αδένωμα του θυρεοειδούς κ.α. Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται είναι:
- ταχυκαρδία
- αϋπνίες
- απώλεια βάρους
- έντονο άγχος
- ευερεθιστότητα
- τρέμουλο στα χέρια
- αυξημένη όρεξη
Στον υποθυρεοειδισμό, ο θυρεοειδής δεν παράγει αρκετές ορμόνες. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε αυτοάνοση διαταραχή όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Οι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό μπορεί να εμφανίσουν
- αίσθημα κόπωσης
- αυξημένο βάρος
- δυσκοιλιότητα
- κατάθλιψη και
- υπογονιμότητα
- μειωμένη αντοχή στο κρύο
- προβλήματα μνήμης
- τριχόπτωση
Βρογχοκήλη – Όζοι
Οι βρογχοκήλες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:
- Διάχυτη Βρογχοκήλη: Αναφέρεται σε μια ομοιόμορφη διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, συχνά χωρίς να επηρεάζει τη λειτουργία του.
- Οζώδης Βρογχοκήλη: Εκδηλώνεται με μεμονωμένους όζους μέσα στον θυρεοειδή, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε καλοήθεις, είτε κακοήθεις.
Καρκίνος του θυρεοειδούς
Ο καρκίνος θυρεοειδούς δεν αποτελεί μια τόσο σπάνια μορφή του. Όμως λόγω της υψηλής ακρίβειας που προσφέρουν οι απεικονιστικοί έλεγχοι η διάγνωση γίνεται στο στάδιο του μικροκαρκινώματος, γεγονός που συμβάλλει στην άριστη έκβαση της θεραπείας. Συνήθως δεν συνοδεύεται από συμπτώματα. Ωστόσο αυτά που μπορεί να θεωρηθούν ύποπτα είναι η δύσπνοια, το βράγχος φωνής, η δυσκολία στην κατάποση φαγητού, η ύπαρξη σκληρού ψηλαφητού όζου κτλ.
Θυρεοειδίτιδες
Πρόκειται για φλεγμονώδεις διαταραχές του θυρεοειδούς με διαφορετική αιτιοπαθογένεια. Σε αυτές ανήκουν η χρόνια θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, οξεία θυρεοειδίτιδα, φαρμακευτική Θυρεοειδίτιδα, μετά τον τοκετό. Συμπτώματα με τα οποία συνδέονται είναι η δυσκαταποσία, διόγκωση αδένα, κακούχια, πόνος στου μύες.
Διάγνωση Η διάγνωση τίθεται μέσω κλινικής εξέτασης από ενδοκρινολόγο. Παράλληλα πραγματοποιούνται αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο των ορμονών του θυρεοειδή καθώς και υπερηχογράφημα. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί πως υπάρχει κάποιος όζος συνήθως γίνεται και σπινθηρογράφημα, ενώ παρακέντηση FNA συστήνεται σε περιπτώσεις που θέλουμε να ελέγξουμε περαιτέρω έναν ύποπτο όζο.