Τα προλακτινώματα είναι μικροί καλοήθεις όγκοι που σχηματίζονται ακριβώς κάτω από τον εγκέφαλο, σε ένα όργανο που ονομάζεται υπόφυση. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι καρκίνος. Είναι πιο συχνά σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών. Οι όγκοι αυτοί μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα, όπως γαλακτόρροια και αμηνόρροια στις γυναίκες ή μειωμένη libido στους άντρες.
Η υπόφυση έχει διαφόρων ειδών κύτταρα, που παράγουν διάφορες ορμόνες ανάμεσα στις οποίες είναι η προλακτίνη. Όταν τα κύτταρα που παράγουν προλακτίνη μετατρέπονται σε παθολογικά και πολλαπλασιάζονται χωρίς έλεγχο, δημιουργούνται τα προλακτινώματα.
Τα προλακτινώματα μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα με δυο τρόπους:
- Από την ίδια την αύξηση της προλακτίνης
- Από την πίεση που ένα προλακτίνωμα ασκεί, καθώς μεγαλώνει, σε γειτονικές δομές κοντά στην υπόφυση, όπως τα νεύρα που πηγαίνουν από τα μάτια στον εγκέφαλο
Στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
-Αμηνόρροια ή διαταραχές περιόδου.
-Γαλακτόρροια
-Υπογονιμότητα
-Απώλεια οστικής μάζας.
Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση δεν έχουν αυτά τα συμπτώματα.
Στους άνδρες, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
-Αυξημένο μέγεθος στήθους και πόνο στο στήθος
-Χαμηλή ενέργεια, χαμηλή libido και πρόβλημα στύσης
-Υπογονιμότητα
-Απώλεια οστικής μάζας
Όταν ένα προλακτίνωμα μεγαλώσει αρκετά μπορεί να πιέζει γειτονικές δομές της υπόφυσης και να προκαλέσει άλλα συμπτώματα. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
-Προβλήματα όρασης
-Πονοκεφάλους
-Χαμηλότερα επίπεδα άλλων ορμονών που παράγονται στην υπόφυση
Αυτά τα συμπτώματα είναι πιο συχνά στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να παρατηρήσουν πρώιμα συμπτώματα, όπως αμηνόρροια ή διαταραχές περιόδου, και να λαμβάνουν θεραπεία ενώ το προλακτίνωμα είναι ακόμη μικρό.
Η διάγνωση του προλακτινώματος περιλαμβάνει:
- Εξέταση αίματος για τη μέτρηση του επιπέδου της προλακτίνης
- Απεικονιστική εξέταση της υπόφυσης με μαγνητική τομογραφία (MRI)
Η θεραπεία του προλακτινώματος εξαρτάται από το μέγεθος και τα συμπτώματα του ασθενούς.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η θεραπεία είναι φαρμακευτική με αγωνιστές ντοπαμίνης. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα προλακτίνης στο φυσιολογικό και να συρρικνώσουν τα προλακτινώματα.
Όταν τα επίπεδα της προλακτίνης επανέλθουν στο φυσιολογικό, τα περισσότερα συμπτώματα βελτιώνονται. Εάν τα επίπεδα της προλακτίνης είναι φυσιολογικά για μερικά χρόνια και το προλακτίνωμα δεν είναι πλέον ορατό στη μαγνητική τομογραφία, τότε μπορεί να γίνει σύσταση για διακοπή της αγωγής. Σε μερικούς ανθρώπους η προλακτίνη μπορεί να αυξηθεί ξανά μετά την διακοπή της αγωγής.
Σε σπάνιες περιπτώσεις που η αγωγή δεν είναι αποτελεσματική ή προκαλεί πολλές παρενέργειες, τότε μπορεί να συστηθεί η χειρουργική αφαίρεση του προλακτινώματος.
Εάν λαμβάνετε θεραπεία για προλακτίνωμα και μπήκατε στην εμμηνόπαυση , μιλήστε με το γιατρό σας.Μερικες γυναίκες μπορούν να σταματήσουν τη θεραπεία τους μετά την εμμηνόπαυση.
Πληροφορίες για γυναίκες που επιθυμούν εγκυμοσύνη
Αν επιθυμείτε να μείνετε έγκυος, μιλήστε με το γιατρό σας για την κατάλληλη θεραπεία για εσάς.
Πολλές γυναίκες μπορούν να μείνουν έγκυες μετά την έναρξη της αγωγής. Οι γυναίκες που λαμβάνουν αγωγή σταματούν τη χρήση της μόλις μείνουν έγκυες.
Με τη διακοπή της αγωγής υπάρχει ο κίνδυνος τα προλακτινώματα να μεγαλώσουν. Ευτυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πολύ συχνά.
Εάν αναπτύξετε προβλήματα όρασης ενώ είστε έγκυος, θα μπορούσε να είναι σημάδι ότι το προλακτίνωμα σας έχει μεγαλώσει. Αυτό αφορά γυναίκες με πολύ μεγάλα προλακτινώματα. Εάν έχετε μεγάλο προλακτίνωμα, ο γιατρός σας θα σας ζητήσει να κάνετε ειδικές εξετάσεις όρασης. Αυτές οι εξετάσεις γίνονται πριν μείνετε έγκυος και σε κάθε τρίμηνο της κύησης.
Ενημερώστε το γιατρό σας εάν έχετε νέους ή πιο έντονους πονοκεφάλους. Το να έχετε πονοκεφάλους μπορεί να σημαίνει ότι το προλακτίνωμα σας έχει μεγαλώσει.